Sladić

Korijen sladića

Glycyrrhiza glabra (Leguminosae/Fabaceae), mahunarka

Sladić pripada porodici mahunarki, višegodišnja je zeljasta biljka i dostiže visinu od 1 - 1,5 m. Sladić raste u šikarama i među grmljem, na suhim mjestima. Uspijeva na dubokom, pjeskovitom i propusnom tlu, na području vlažne i tople klime.

Raste kao samoniklo bilje u istočnoj Evropi i jugozapadnoj Aziji, ali se danas kultiviše. Važne zemlje dobavljači su Turska, Kina, Rusija, Bugarska i Italija.

Razmnožava se u proljeće, dijeljenjem korijena. Biljka treba da bude starosti tri ili četiri godine, da bi se u jesen vadio i koristio korijen. Slabog je ali karakterističnog mirisa, sladkog i aromatičnog okusa, koji vremenom postaje gorak, grebe u glu.

Sastojak ili aktivna tvar sladića je Glycyrrhitin koji je (prema izvorima iz različite stručne literature) 40 do 170 puta slađi od šećera. Koristi se prvenstveno za spravljanje slatkiša.

Aktivni sastojci:

*Triterpensaponini (od 2 -15% glycyrrhitina)
*Flavonoidi (Isoflavonoidi: liquiritin, isoliquiritigenin, formononetin)  *Polisaharidi - skrob 25-30%, glukoza i saharoza 10%, sterol, derivati cumarina (herniarin, umbeliferon)

Saponin gliciritin je najvažniji sastojak korijena sladića. Sastoji se od kalijevih i kalcijevih soli glicirizinske kiseline, koju čine aglikon-gliciretin (so gliciretinske kiseline) i dvije glukoronske kiseline. Od flavonoida najvažniji su likviritin (aglikon-likviritigenin) i izolikviritin (aglikon-izolikviritigenin), od kojih potiče žuta boja korijena.

Djelovanje:

Ima blago laksativno dejstvo. Korijen sladića djeluje antiflogistično (protuupalno), kao sekretolik, spazmolitik, antiulcerogen (djelotvorno protiv čira), protiv helicobakterije, hepatoprotektivno (zaštita jetre) kao i antiviralno i antibakterijski.

Zahvaljujući gliciritinskoj kiselini, antiviralono djeluje protiv: HIV-1, hepatitisa A i C, Herpes-simplex tip 1, EBV i Corona virusa (SARS-CoV = SARS associated coronavirus). Kod SARS-a dolazi do smanjenja replikacije virusa.

Derivati gliciritinske kiseline (Carbenoxolon) pripisuje se efekat podizanja učinka moždanih ćelija kod starijih muškaraca.

Indikacije:

Posebno je djelotvoran kao terapija kod ulkusne bolesti i bolesti dvanaestopalačnog crijeva, gastritisa i nervoze želuca. Primjenjuje se još kod katara gornjih disajnih puteva kao i kašlja, bronhitisa i bronhijalne astme. Koristi se kod oboljenja kože, naročito kod ekcema. Osim toga, sladić stimuliše proizvodnju hormona nadbubrežne žlijezde i smanjuje razgradnju steroida u jetri i bubrezima.

Prosječna doza Glycyrrhitina za odrasle je 200-800mg.

Upozorenja:

Ako se sladić uzima u preporučenim dnevnim dozama kroz vremensko razdoblje od četiri nedelje, malo je vjerovatno da će dovesti do nuspojava.

Nuspojave se očituju u zadržavanju vode, edemima, hipokalijemijom, visokom krvnom pritisku. Pojavljuju se kontraindikacije kod primjene kontracepcije.

Izvori:

Andrew Chevallier - Die BLV Enzyklopädie der Heilpflanzen

Siegfried Bäumler - Heilpflanzen Praxis heute ( Band 1, Arzneipflanzenporträts)